www.rkka.fora.pl

kawher

W wielu wypowiedziach uczestników walk na Łuku Kurskim można spotkać się z twierdzeniem, że Niemcy po raz pierwszy na terenie Związku Radzieckiego spotkali się z tak dobrze przygotowaną linią umocnień polowych. Niektórzy historycy piszą wprost o kurskim "uniwersytecie" dla radzieckich wojsk inżynieryjno-saperskich. Jak Wy oceniacie sowiecką linię obrony na Łuku Kurskim? Co sądzicie o pracy saperów? Jakich min właściwie krasnoarmiejcy tam użyli? Jak oceniacie ich skuteczność? Ponoć były tam jakieś doły z mieszanką zapalającą, wie ktoś coś bliżej o tym?

al-muell

Ogólnie wielkie bitwy to nie mój temat, ale parę lat temu wyszła chyba w Polsce monografia bitwy pod Kurskiem, myślę, że można tam znaleźć odpowiedzi na te pytania.

kawher

Czytałem parę publikacji poświęconych walkom na Łuku Kurskim (lub gdzie walki te były jednym z motywów przewodnich). Niestety, ale autorzy głównie koncentrowali się na zmaganiach pancernych. Oczywiście padały tam i pochlebne słowa odnośnie przygotowania przez stronę radziecką terenu pod względem inżynieryjno-saperskim, ale były to głównie ogólniki. Wiem więc, że obrona była głęboko urzutowana, z kilkoma rubieżami obrony i dobrze przygotowanymi stanowiskami pośrednimi i zapasowymi, przykryta gęstą siecią pól minowych i zapór przeciwczołgowych oraz sporą ilością drutu kolczastego i pod napięciem. Mnie interesowałyby konkrety. Np Niemcy mieli użyć tam do robienia przejść w polach minowych maszyn typu Borgward IV Ausf.B i Goliath. Wie ktoś z jakim skutkiem? Sprawdziły się? Ciekawi mnie też sprawa rzekomych dołów z mieszanką łatwopalną. Czy to było coś w rodzaju rowu przeciwczołgowego, czy miało inne zastosowanie?

goblin7504

Piotr2104

Z tego co ja wiem, armię z "czerwonej" na "radziecką" przemianowano w 46 roku...

al-muell

Szuder

Wracajac zas do glownego watku - wydaje mi sie, ze conieco na ten temat pisal W. Charczenko w "Brygadzie specjalnego przeznaczenia".

Co do samych min - radzieccy saperzy uzywali przede wszystkim min typu YaM-5 (drewniane miny pudelkowe), badz tez TM-B (TMD-44).
Rzadszymi byly miny w metalowych korpusach wczesniejszego wzoru (TM-35), byly one bardziej lubiane przez zolnierzy, jako ze dalo sie je latwiej rozbroic (saper musial sie liczyc z tym, ze po zalozeniu miny bedzie musial ja takze zdjac).
Oprocz tego na duza skale stosowano niemieckie miny talerzowe.
Ogolnie polecam:
[link widoczny dla zalogowanych]

Zas w temacie zapor elektryfikowanych - byly to zapory z drutu kolczastego, budowane podobnie jak zwykle, tyle tylko, ze plot najbardziej wysuniety w kierunku nieprzyjaciela (a czasem i dalsze) osadzane byly na izolatorach (poczatkowo - porcelanowych, gdy zaczynalo brakowac zolnierze osadzali je na rozcietych gumowych czarnych rurkach, gdy i tych braklo - uzywali dowolnych gumowych rurek smarowanych smola), calosc byla podlaczona do przenosnej (a raczej przewoznej - bo wozonej na ciezarowce) elektrowni polowej.

Oprocz tego pod Kurskiem uzywano fugasow, czyli pociskow artyleryjskich z zapalnikiem elektrycznym wlozonym w miejsce wlasciwego zapalnika (o ile mnie pamiec nie myli, to robionych glownie ze 122 i 152mm pociskow). Zdarzalo sie, ze stosowano takze fugasy z zapalnikiem elektrycznym - 'pudelkowym', czyli zapal elektryczny siedzacy w pocisku, calosc podlaczona do malego pudeleczka (robionego np. z pudelek po zapalkach), gdzie znajdowaly sie styki. Wsystarczylo na to stanac, zeby zrobic boom. Nie dam sobie glowy uciac, czy stosowano to pod Kurskiem, ale pewnie tez.

Niewykluczone, ze uzyto tez min kierowanych F-10, ale i tu nie dam sobie glowy uciac.

Co do 'dolow z mieszanka zapalajaca', to byc moze masz na mysli stacjonarne miotacze ognia odpalane elektrycznie?

Nie slyszalem, zeby rosjanie uzywali czegos, co dzisiaj rozumiemy jako 'fugas', czyli pociskow ze zbiornikiem wypelnionym np. benzyna - powodujacym zapalenie danego terenu. Dla nich fugas to po prostu pocisk artyleryjski (badz bomba lotnicza - cokolwiek co wybucha a poczatkowo nie mialo byc mina Wink

) z zapalnikiem elektrycznym.
Ale to dlugi temat Wink

Jako ciekawostke dodam, ze saperzy stawiajacy pola minowe czesto robili to jeszcze przed zbudowaniem fortyfikacji - dlatego tez niezmiernie wazne bylo dokladne sporzadzenie map calosci obrony.