www.rkka.fora.pl

kawher

Gdzie właściwie Sowieci mieli swe bazy wojskowe poza terytoriami państw-stron Układu Warszawskiego? Wie ktoś może jakie w danych bazach stacjonowały jednostki, jakiej przybliżonej liczebności i jakie zadania im stawiano? Czy z tych baz zdarzało się wychodzić do walki? Czy w bazach w regionie tropikalnym Sowieci używali jakichś specjalnych mundurów?

al-muell

Co do mundurów - istniały. W połowie lat 30. wprowadzono "panamę" z sukienną gwiazdą, na którą nakładało się następnie właściwą gwiazdkę metalową. Później (teoretycznie w 1941r.) tą sukienną gwiazdę usunięto. W1956r. do panamy dodano bluzę polową - była to gimnastiorka z wykładanym kołnierzem (podobna trochę do wz.29, ale z kieszeniami wpuszczonymi), którą nosiło się rozpiętą pod szyją. To nazywało się mundur dla rejonów o szczególnie gorącym klimacie.
w latach 60 (nie figuruje w żadnym regulaminie, a mądrej księgi, z której mógłbym sobie przypomnieć datę nie mam pod ręką) powstały też mundury tropikalne w dla SA i WMF. W wojskach lądowych była to wpuszczana w spodnie koszula bez kieszeni z krótkim rękawem i szorty - wszystko w kolorze "ochronnym" (najczęściej khaki) wykonane z bynajmniej nie tropikowego drelichu. W WMF był to jasnoniebieski zestaw podobnego typu, ale z kieszeniami na piersiach. Do tego dochodziła furażerka z daszkiem i czarnym paskiem pod brodę.
W 1969 zmienił się mundur codzienno-polowy, a wraz z nim i mundur dla szczególnie gorących rejonów Jako kurtka funkcjonowała zwykła kurtka codzienno-polowa wz.69, ale zamiast bryczesów funkcjonowały spodnie prostego kroju, ale ze spinaczem u dołu i do tego trzewiki (de facto nie widziałem nigdy takich spodni ani na żywo ani na zdjęciu - wszystkie znane mi zdjęcia pokazujące żołnierzy w gorących rejonach pokazują ich w bryczesach i oficerkach). Do tego oczywiście panama.
W latach 80. (pierwszy raz pojawia się w regulaminie z 1988, ale weszła prawdopodobnie wcześniej) pojawia się nowy model kapelusza - bardziej zblizony do NATOwskich (oparty ponoć na izraelskim). Również w latach 80. stworzono wersję tropikalną munduru polowego w kamuflażu "dubok" (czyli TCKO), a być może i innych kamuflaży. Różniła się tylko bluza. Miała krój koszuli z krótkim rękawem jakie stosowano do mundurów galowych i oficerskich codziennych, ale miała kryte guziki. Wprowadzono również panamy w nowych wzorach kamuflażu.

Co do baz - nie wiem dokładnie, ale w każdym zaprzyjaźnionym państwie byli doradcy szkolący miejscowych. Nie wiem czy bazy w ogóle były, czy poprostu polegano na sojusznikach.

kawher

Bardzo dziękuję za wyjaśnienie kwestii mundurów dla rejonów gorących. Wiesz może czy morpiechy mieli jakieś tropiki? Jakoś niezbyt sobie wyobrażam choćby desant radzieckiej morskiej piechoty w Egipcie (był planowany w 1973 dla powstrzymania Izraelczyków) w "czarnuchach"...

Co do baz, to z pewnością były. Sam natknąłem się ze wzmiankami przynajmniej o czterech: Kuba, Syria (Latakia, ponoć Rosjanie chcieli ją odnowić ale wybuchła wojna domowa), Wietnam (Cam Ranh, dawna amerykańska), Somalia (Berbera, gdy Moskwa poparła Addis Abebę w wojnie somalijsko-etiopskiej i Somalijczycy wyrzucali Sowietów to tam doszło do małej konfrontacji zbrojnej). Była też jakaś na jednej z etiopskich wysepek na Morzu Czerwonym. Tam ponoć też doszło do walk Sowietów z erytrejską "morską partyzantką".

al-muell

Znany mi egzemplarz tropikalnego "duboku" był właśnie dla morpiechu.
Inna sprawa że pierwszym nowoczesnym radzieckim mundurem polowym była "Mobuta" stosowana przez "jednostki specjalne". Był to mundur w kolorze khaki. Niestety, nie wiem kiedy wprowadzony. Nazwa prawdopodobnie pochodzi od Mobutu Sese Seco, co jest dość dziwne, bo o ile pamietam ze studiów, to ZSRR go zwalczał...

A i dzięki za info o tych bazach. Ta na Kubie to długo działała? bo po kryzysie kubańskim padły ostre słowa i nawet były wątpliwości względem zostawienia doradców...

A przy okazji - słowo "Sowieta", choć używane powszechnie, nawet przez poważnych historyków, jest de facto błędne. Jest ono po prostu błednie zaadoptowanym słowem rosyjkim (sowiet=rada). Ogólnie wydaje się, że używanie słowa "sowiecki", będącego bezpośrednim zapożyczeniem z rosyjskiego, gdy w języku polskim funkcjonuje od stuleci odpowiedniejszy przymiotnik - "radziecki" urąga nieco językowej higienie. I nie przekonuje mnie tu ani argument o "wyjątkowości zjawiska sowieckości" (o tym też można podyskutować), ani to, ze na zachodzie wszyscy mówią Soviet, sowjet, sovietico itp. Ukraińcy np. też pozostali przy historycznym przymiotniku "radianskyj".

kawher

al-muell

Ale ja mówię o ostrych słowach między Kubą a ZSRR. Bo ZSRR na tym zyskał, ale Kubańczycy wprost przeciwnie.

Zgodzić się mogę, że "Sowieta" to lepiej niż "Ruski", ale generalnie jest to słowo niepoprawne. Wiem, nie zawsze chce się pisać "obywatel radziecki", "mieszkaniec ZSRR", a "radzianin" to jakieś nieporozumienie, ale Sowieta ma tyle sensu co "Staniak" na określenie obywatela USA (też nie do końca poprawnie zwanego potocznie Amerykaninem). Już lepiej zmienić to na "sowietnik". Bo nazywanie kogoś "sowietą" to jak nazywanie go "radą"...

kawher

al-muell

O, to ciekawe.

A jakie to mundury przekazało ZSRR? Kubańczycy chodzili jeszcze do niedawna w mundurach typu amerykańskiego (oliwkowe komplety i kurtki M65). Późniejsze galówki oraz polówki z nadrukiem kamuflażowym też znacząco odbiegały od radzieckich. Wiem, że w ZSRR produkowano kubańskie odznaki na czapki, pasy galowe (choć nie wiem, czy klamry też) i prawdopodobnie korpusówki. Znane mi jest również jedno zdjęcie przzedstawiające kubańskiego żołnierza w tielniaszce, ale to raczej jakiś "doradca" był, bo podobno kubańczycy takich podkoszulków nie stosowali.

A nie wiadomo w jakich to okolicznościach zginęło tych 57 obywateli?

kawher

Co do rodzajów przekazanych mundurów - to nic nie wiem. Moja wiedza w tym temacie kończy się na przytoczonym cytacie Crying or Very sad

Jeśli chodzi o poległych na Kubie to zmarli głównie w wyniku chorób, nieszczęśliwych wypadków i podczas pomocy ludności cywilnej w trakcie ataku huraganu "Flora" jesienią 1963. W poniższym linku na końcu jest wykaz zmarłych na Kubie sołdatów:
[link widoczny dla zalogowanych]

W odniesieniu radzieckiej obecności na Kubie warto wspomnieć stację wywiadu radioelektronicznego w Lourdes pod Hawaną. Istniała aż do stycznia 2002 roku! W trakcie zapaści rosyjskich służb specjalnych w początkach lat 90. z Lourdes pochodziło (według słów Raula Castro) 75% rosyjskiej informacji wywiadowczej.