www.rkka.fora.pl

Grzywa

Jak to było z oficerami politycznymi w latach 1943 - 1944? Tzn.
- Pełnili te same funkcje co wcześniej komisarze polityczni, tak?
- Jakie nosili umundurowanie? Takie, jak oficerowie NKWD, czy takie jak jednostka, do której należeli?
- Czy jeśli jednostka, w której służył oficer polityczny była "gwardyjska", to oficer również nosił odznakę "Gwardia" ?

Pozdrawiam Wink

al-muell

1.W zasadzie tak, ale nie byli już tak wszechwładni.
2.Takie umundurowanie jak jednostka do której należeli (de facto nie byli oficerami czy podoficeram -, bo zastępca d/s politycznych nie musiał być oficerem - wojsk NKWD). Żadnych gwiazd na rękawach. Inna sprawa, że określenie "mundur NKWD" jest mało precyzyjne - bo różne formacje podległe temu resortowi nosiły różne mundury.
3.A to jest bardziej skomplikowane, bo nie każdy żołnierz jednostki gwardyjskiej automatycznie dostawał stopień gwardyjski i prawo noszenia odznaki. Np.w jednostce gwardyjskiej mógł być żołnierz z niegwardyjskim stopniem (choć starał się pewnie to zmienić) i tak samo, żołnierz z gwardyjskim stopniem przeniesiony do jednostki niegwardyjskiej zachowywał stopień i odznakę. Polityczny w jednostce gwardyjskiej raczej powinien mieć gwardyjski stopień - powinien dawać przykład i mieć autorytet, a z tym mógłby mieć problem bez odznaki.

al-muell

Jeszcze ad. 2 - jeżeli dany żołnierz był politycznym w jednostce wojsk NKWD to oczywiście nosił mundur takiej jednostki.

Grzywa

Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź Smile

.

Co do umundurowania - chodziło mi głównie o pagony, niebieską ("chabrową" Razz

) czapkę i bryczesy.

al-muell

Ja rozumiem o co chodzi. Wyjaśnię to najprościej: Jeżeli np. mamy lejtnanta na stanowisku zastępcy dowódcy kompanii d/s polityczno-wychowawczych w pułku piechoty Armii Czerwonej, to ów lejtnant był lejtnantem piechoty (strzelców, mówiąc ściślej) Armii Czerwonej. Miał co najwyżej odpowiednio ukierunkowane wykształcenie (kurs dodatkowy lub po prostu odpowiednia szkołą oficerska KA, rzadziej - właściwe wyższe wykształcenie cywilne).
Jeśli jednak mamy np. lejtnanta Wojsk Wewnętrznych na stanowisku zastępcy dowódcy kompanii d/s polit.-wych. w pułku piechoty Wojsk Wewnętrznych NKWD to był lejtnantem Wojsk Wewnętrznych i nosił takie samo umundurowanie i insygnia jak każdy inny lejtnant WW NKWD w tym pułku. A funkcję zawdzieczał takoż - odpowiednim kursom lub odpowiedniej szkole oficerskiej NKWD, rzadziej wykształceniu cywilnemu.

Cytat źle ucięty. Zampolit mógł być oficerem lub podoficerem ale jeżeli był w jednostce piechoty to był czerwonoarmistą a nie enkawudzistą. Armia Czerwona podlegała NKO, Szeroko rozumiane WW, Pogranicznicy itp. podlegali NKWD. To były dwa różne resorty i przejście oficera z np. wojsk konwojowych NKWD do Armii Czerwonej (lub odwrotnie) zdarzało się bardzo rzadko i wiązało się również ze zmianą insygniów - a przynajmniej barwy lamówek, prześwitów i otoku.

kiler

Żeby zobaczyć jak to było w LWP warto przeczytać "Tarczę na niebie" Brzozowskiego. Opisuje on jak ze zwykłego szeregowca został politycznym po specjalnym kursie.

Grzywa

Dziękuję, z chęcią zapoznam się z lekturą Smile

.

Podczepię się jeszcze pod temat, żeby nowego nie zakładać.

Czytałem, że w NKWD noszono na pagonach korpusówki strzeleckie, ale również spotkałem się z teorią używania kawaleryjskich - to ta rzadsza opcja. Są jakieś przesłanki świadczące o używaniu tych drugich?

al-muell

Używano korpusówek właściwych dla rodzaju wojsk - oczywiście mówimy tu o Wojskach NKWD. I tak - piechota miała korpusówki piechoty, kawaleria - kawalerii, artyleria - artlerii itd.
Natomiast kawaleryjski szpan był już ustawowy - oficerowie wojsk konwojowych nosili obowiązkowo ostrogi.

Grzywa

Nie chciałbym zaczynać nowego tematu, więc spytam tutaj - w książce "NKWD - barwa i broń" wyczytałem, że istniały oddziały ochrony w jednostkach RKKA złożone z żołnierzy WW. Pytanie moje brzmi - czy jeśli żołnierze WW zostali przydzieleni przykładowo do jednostki Gwardii to również nosili jednostki Gwardyjskie (w myśl zasady wyróżniania się i świecenia przykładem) i jeśli była to jednostka np. pancerna, to czy pluton/kompania ochrony nosili korpusówki pancerniackie?

Tak, wiem - upierdliwy jestem Wink

.

al-muell

Z tego co wiem - nie podlegały one bezpośredniu dowództwu jednostki KA.
Tak czy inaczej - raczej zachowywali swój mundur, ale jako formacja "doczepiona" do jednostki gwardyjskiej, a nie jej integralna część, nie mogli się na miejscu starać o gwardyjskie stopnie - chyba że wynieśli takowe z macierzystej jednostki.
NKWDziści zwykle z dumą nosili niebieskie czapki i nie mieliby powodów by się kryć.

Grzywa

No dobrze, to więcej pytań!

Jak to było w takim razie ze spodniami w WW NKWD? Wiem, że regulaminowo mieli zwykłe zielone/khaki szarawary, ale słyszałem że nosili również granatowe. Czy było tak faktycznie? Jeśli tak, to jakiego koloru w końcu była wypustka? Spotkałem się jedynie z wypustką czerwoną, poza książką "Barwa i Broń", gdzie wypustki NKWD miało niebieskie.

al-muell

Spodnie granatowe to były spodnie służbowo-galowe (nie tylko w WW NKWD) - rzadko noszone w polu (zwłaszcza po przejściu na umundurowanie wojenne w 1941r.). Szeregowcy i podoficerowie nosili je bez wypustek, oficerowie z wypustką, generałowie z lampasem.
Po 1943r. barwą WW NKWD był kolor chabrowy (na wszystkich lamówkach - ergo również na spodniach, prześwitach pagonów i na denkach czapek) oraz ceglasty (de facto częściej po prostu czerwony - na otoku czapek).
Przed 1943r. lamówka na spodniach była w takim kolorze jak patki i otok, czyli ceglastym/czerwonym.
Aby zwizualizować:
1.Oficer NKWD przed 1943r. - bryczesy z wypustką czerwoną: [link widoczny dla zalogowanych]

2.Oficer Wojsk NKWD w mundurze galowym, po 1943r., spodnie z wypustką chabrową:
[link widoczny dla zalogowanych]

3.Podoficer WW NKWD w mundurze galowym po 1943r., spodnie bez lamówek:
[link widoczny dla zalogowanych]

4.Oficer artylerii KA w mundurze galowym po 1943r.:
[link widoczny dla zalogowanych]

al-muell

A wracając jeszcze do tematu politycznych - to co takiego wyróżniać powinno to wypchana raportówka pełna gazet, instrukcji i konspektów do pogadanek i wykładów; dobra pamięć lub notatnik, żeby spamiętać żołnierzy i ewentualnie okulary - wszak polityczni byli zwykle najlepiej wykształconymi (jeśli chodzi o wykształcenie ogólne, a nie kierunkowe-wojskowe) żołnierzami.
Choć stary dowcip mówi, że polityczni dzielą się na marnych i tych, którzy polegli prowadząc natarcie.